Czynniki ryzyka depresji poporodowej można podzielić na cztery grupy: biologiczne, związane z ciążą, psychiczne i psychospołeczne.
Biologiczne
Do czynników biologicznych zaliczamy:
- gwałtowne zmiany hormonalne wpływające na sprawność układu nerwowego (spadek poziomu hormonów płciowych – progestagenów i estrogenów, wyższy poziom hormonów tarczycy i kortykosterydów);
- wysiłek fizyczny, ból, zmniejszenie objętości krwi krążącej i spadek masy ciała;
- laktacja, nawał mleczny i dolegliwości z tym związane (np. obrzęk i ból piersi);
- niedobór snu, zmęczenie psychofizyczne.
![Baby blues](https://przystanek-mama.spsk4.lublin.pl/wp-content/uploads/2019/08/babyblues.png)
Związane z ciążą i porodem
Czynniki ryzyka depresji poporodowej związane z ciążą i porodem
to m. in.:
- niechciana ciąża;
- ciąża zagrożona;
- traumatyczne doświadczenia w poprzednich ciążach (poronienia, zgon dziecka w okresie okołoporodowym);
- ciężki, długotrwały lub urazowy poród;
- przedwczesny poród lub niska masa urodzeniowa dziecka; narodziny dziecka niepełnosprawnego.
![Czynniki ryzyka związane z ciążą i porodem](https://przystanek-mama.spsk4.lublin.pl/wp-content/uploads/2019/10/Depresja_Czynniki-ryzyka_Związane-z-ciążą-i-porodem.jpg)
Psychiczne
Czynniki związane z psychiką ludzką, mające wpływ na występowanie depresji poporodowej to:
- wcześniejsze epizody zaburzeń nastroju – zarówno związane, jak i niezwiązane z porodem (np. choroba afektywna dwubiegunowa) - ryzyko nawrotu wynosi 25-60 %;
- przebyta depresja poporodowa – ryzyko nawrotu przy następnej ciąży szacuje się na 30-55%;
- stan euforyczny po porodzie – u około 10% młodych matek przeżywających zaraz po porodzie euforię, w późniejszym okresie rozwija się pełnoobjawowa depresja;
- objawy baby blues – 70% kobiet z depresją poporodową wcześniej doświadczyło nasilonego baby blues;
- zaburzenia nastroju w trakcie ciąży, które mogą zapowiadać depresję poporodową;
- depresja w rodzinie, spokrewnienie w pierwszej linii z kobietami, które miały poporodowe zaburzenia nastroju;
- specyficzne cechy (np. wysoki poziom neurotyczności) lub zaburzenia osobowości;
- dolegliwości nerwicowe.
![Psychiczne czynniki ryzyka](https://przystanek-mama.spsk4.lublin.pl/wp-content/uploads/2019/10/psychiczne.png)
Psychospołeczne
![Psychospołeczne czynniki ryzyka](https://przystanek-mama.spsk4.lublin.pl/wp-content/uploads/2019/10/Depresja_Stres_Psychospołeczne.jpg)
Czynniki psychospołeczne rzutujące na możliwość wystąpienia depresji po porodzie to:
- trudne wydarzenia życiowe niezależne od ciąży (wszelkie zmiany w sytuacji życiowej kobiety powodujące konieczność adaptacji do nowych warunków; kłopoty zawodowe; utrata osoby bliskiej);
- samotne macierzyństwo (brak/małe wsparcie ze strony partnera i rodziny);
- złe relacje z matką;
- trudna sytuacja finansowa;
- złe relacje w rodzinie (konflikty małżeńskie, problemy wychowawcze ze starszymi dziećmi).