Agnieszka Gruszecka

Mgr Agnieszka Gruszecka

Psycholog, terapeuta.

Ekspert w obszarze Treningu Umiejętności Społecznych oraz Treningu Zastępowania Agresji. W pracy terapeutycznej wykorzystuje głównie nurt psychologii poznawczo- behawioralnej.

Ogromną uważność zwraca na kontakt terapeutyczny z klientem jako szczególny rodzaj relacji, w którym zapewnia poczucie bezpieczeństwa, intymność, dogłębne zrozumienie problemu oraz zaangażowanie w procesie radzenia sobie z trudnościami.

Twierdzi, że „W życiu każdego człowieka pojawia się taki moment, w którym wszystkie drzwi wydają się być pozamykane. Pomoc terapeuty to pokazanie gdzie leży klucz, dzięki któremu można te drzwi otworzyć, by odnaleźć siebie. Do pacjenta należy, by po ten klucz sięgnąć”.

Doświadczany przez matki stres w nowej sytuacji narodzin dziecka w znacznym stopniu rzutuje na procesy adaptacji po porodzie, wymaga uruchomienia przez nich złożonych procesów radzenia sobie i mechanizmów obronnych. Radzenie sobie ze stresem jest złożonym procesem, który obejmuje wszelkie działania zaradcze, jakie człowiek podejmuje w konkretnej trudnej sytuacji. Wyróżniane są trzy style radzenia sobie ze stresem: zorientowany zadaniowo, ukierunkowany emocjonalnie oraz zorientowany na unikanie (Szczepaniak i wsp., 1996).


Osoby, które stosują styl zadaniowy, mają tendencje do podejmowania wysiłków zmierzających do rozwiązania problemu, poprzez jego poznawcze opracowanie lub próby zmiany sytuacji. Jest to sposób najbardziej konstruktywny, pomagający w najlepszy sposób na uporanie się z trudnościami; obejmuje zbieranie informacji (Uwaga! Nie w Internecie, tylko u osób wykwalifikowanych, u personelu medycznego), dopytywanie, prośbę o pomoc (np. przy przystawieniu do piersi, przewinięciu, wykąpaniu). Ważne, by mama nie wstydziła się pytać i prosić o pomoc wprost, ma do tego pełne prawo, to naturalne, że w tak nowej sytuacji możemy nie wiedzieć wielu rzeczy. 

Styl emocjonalny jest charakterystyczny dla osób, które wykazują tendencję do koncentracji na sobie i na własnych przeżyciach emocjonalnych, do myślenia życzeniowego, fantazjowania. Celem takich działań jest redukcja emocjonalnego dystresu, jednakże taki sposób nie przynosi ulgi ani skutecznego radzenia sobie, a wręcz przeciwnie – nasila odczuwanie negatywnych emocji, a trudności pozostają nierozwiązane.

Styl zorientowany na unikanie charakteryzuje osoby, które starają się nie myśleć o sytuacjach trudnych i nie doświadczać ich emocjonalnie (Heszen-Niejodek, 2001; Libera i wsp., 2007). Są to zachowania typu uciekanie w Internet, oglądanie telewizji, zajmowanie się gotowaniem, wszystkim, tylko nie tym, co w danym czasie ważne (trochę jak w stresie przed ważnym egzaminem – łatwiej inne rzeczy robić).

Poród przedwczesny jako sytuacja trudna i współwystępujące poczucie utraty kontroli nad wydarzeniami zmniejszają szansę na zastosowanie konstruktywnych strategii radzenia sobie ze stresem, np. strategii zadaniowych, dlatego matki wcześniaków znacznie częściej stosują strategie emocjonalne niż kobiety po porodzie o czasie. Ten sposób radzenia sobie z doświadczanymi negatywnymi emocjami jest istotnym mechanizmem obronnym w sytuacjach zagrożenia (w tej sytuacji – zagrożenia utraty fundamentalnych dla matki wartości – zdrowia i/lub życia dziecka), a działania podejmowane w tym stylu (np. koncentracja na własnych przeżyciach emocjonalnych, myślenie życzeniowe, fantazjowanie) pozwalają na zmniejszenie napięcia emocjonalnego związanego z przeżywaną traumą, nie dają jednak szans na opanowanie trudności i w efekcie mogą powiększać poczucie stresu, powodować wzrost napięcia lub przygnębienie. Strategie unikania mogą ujawniać się oporem przed pójściem do lekarza po informacje nt. zdrowia dziecka – co czasem może być odbierane jako brak zainteresowania ze strony matki, a tak naprawdę powodem jest bardzo silny lęk.

Współpraca — Dr n. med. Aneta Libera

Skip to content