Lekarz specjalista psychiatra, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny.
Od 2003 roku zajmuje się diagnozą, leczeniem oraz profilaktyką zaburzeń psychicznych.
Doświadczenie zawodowe zdobywała w Klinice Psychiatrii SPSK 1 w Lublinie, oddziałach psychiatrycznych stacjonarnych w Lublinie, Parczewie i Chełmie oraz poradniach zdrowia psychicznego w Lublinie, Nałęczowie, Chełmie.
Absolwentka 4-letniej Szkoły Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej Centrum CBT-EDU w Warszawie. (ośrodek rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczo-Behawioralnej).
Trudne stany emocjonalne po porodzie są doświadczeniem wielu kobiet. Wbrew powszechnej opinii, że problem ten dotyka jedynie kobiet w pierwszym okresie po porodzie, więcej młodych mam może zachorować na depresję dopiero w drugiej połowie pierwszego roku życia dziecka. Szacuje się, że aż około 50% kobiet cierpiących na depresję poporodową nie zgłasza się do lekarza lub nie jest pytana o występowanie objawów zaburzeń nastroju.
Nieleczona depresja może doprowadzić do niekorzystnych zmian w relacjach kobiety z dzieckiem, partnerem i rodziną, może mieć także niekorzystny, odległy wpływ na rozwój emocjonalny dziecka.
Kobieta, która podejrzewa u siebie depresję poporodową (lub słyszy takie sugestie ze strony rodziny/otoczenia) może skorzystać z konsultacji u psychologa, psychoterapeuty czy lekarza psychiatry, który wraz z nią oceni czy depresja rzeczywiście występuje, a jeśli tak – w jakim nasileniu. Następnie możliwe jest oszacowanie korzyści i ryzyka związanego z leczeniem depresji, co pozwala na podejmowanie racjonalnych decyzji terapeutycznych.
Leczenie kobiet z depresją poporodową polega na prowadzeniu psychoterapii i/lub na stosowaniu leków przeciwdepresyjnych. Leki zaleca się przede wszystkim pacjentkom z nasilonymi objawami depresji, zwłaszcza ze znacznym pogorszeniem funkcjonowania utrudniającym opiekę nad dzieckiem, myślami samobójczymi, objawami psychotycznymi.
Zarówno psychoterapia jak i farmakoterapia przynoszą dość szybkie efekty i są skutecznymi sposobami leczenia. Zarówno w przypadku farmakoterapii jak i interwencji psychologicznych, do wyraźnej poprawy samopoczucia dochodzi po czterech – ośmiu tygodniach leczenia. Bardzo często wyraźną ulgę można poczuć już po pierwszym spotkaniu ze specjalistą.
Psycholog, psychoterapeuta lub lekarz na pierwszym spotkaniu pomoże opracować plan leczenia dostosowany do potrzeb, sytuacji życiowej i preferencji kobiety.
Farmakoterapia w kontekście karmienia piersią
Jeśli depresja ujawnia się u kobiety po porodzie, należy zastosować leki zapewniające maksymalne bezpieczeństwo karmienia piersią. Trudniejsza sytuacja jest w przypadku kobiet, które leczono już w czasie ciąży, a niekiedy nawet wiele lat wcześniej.
Ogólna zasada mówi, że jeśli depresja jest dobrze kontrolowana, to nie powinno się zmieniać leku bez istotnego uzasadnienia. Jeśli matka pragnie karmić swoje dziecko piersią, a lek, który brała, może być szkodliwy dla dziecka, lekarz psychiatra wskaże odpowiedni lek bardziej bezpieczny. Można też rozważyć karmienie piersią bez zmiany leku, ale stosować go w najmniejszej skutecznej dawce i monitorować uważnie dziecko pod kątem wystąpienia skutków niepożądanych (sedacja, drżenie).
Większość leków przeciwdepresyjnych przenika do mleka kobiecego w niewielkiej ilości ze względu na ich właściwości lipofilne, ale ich stężenie jest bardzo małe. Uważa się zatem, że są one bezpieczne dla dziecka i można je stosować u kobiet karmiących piersią, nie przerywając karmienia.
Na podstawie dotychczas przeprowadzonych badań i obserwacji klinicznych wydaje się, że młode mamy mogą bezpiecznie przyjmować większość leków przeciwdepresyjnych nowej generacji.
Aktualnie uważa się, że lekami z wyboru w przypadku depresji u kobiety karmiącej piersią są preparaty z grupy SSRI: sertralina, paroksetyna, fluwoksamina, citalopram i escitalopram. Stosuje się je powszechnie od dłuższego czasu i jak dotąd nie opisano poważnych działań niepożądanych u dzieci karmionych przez matki przyjmujące te leki. W przypadku fluoksetyny (mającej dobry profil bezpieczeństwa u ciężarnych) zaleca się dodatkowo odciągnięcie mleka 8–9 h po przyjęciu leku i wylanie go, ponieważ wtedy stężenie leku w pokarmie jest największe.
Nie odnotowano również większego ryzyka powikłań u dzieci karmionych piersią, których matki stosowały leki z grupy SNRI (duloksetynę, wenlafaksynę) czy mirtazapinę.
Z grupy starszych, trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych lekami z wyboru są amitryptylina, imipramina, klomipramina. Wyjątkiem przeciwwskazanym w okresie laktacji jest doksepina, której nie należy stosować z uwagi na ryzyko poważnych zaburzeń oddychania u niemowlęcia.
Współczesna wiedza i możliwości kliniczne pozwalają na efektywną pomoc w przypadku depresji poporodowej. Im szybciej mama otrzyma wsparcie i leczenie, tym łatwiej będzie jej zadbać o siebie oraz w pełni cieszyć się z relacji z dzieckiem i nowej roli.
